Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Bidens cernua & Prunus brigantina

fotò
fotò
Canebe-d'aigo(-clina)

Bidens cernua

Asteraceae Compositae

Noms en français : Bident penché, Chanvre d'eau penché.

Descripcioun :
Aquest canebe-d'aigo, proun rare au nostre, trachis sus lou limas de ribiero. Se pau vèire, au nostre, soulamen proche La Palud, majamen en ribo de Rose. Fai de flour coumpausado que soun clinado avans la frucho e d'ounte raiounon de bratèio pulèu virado devers la cambo. Se recounèis peréu à si fueio d'en aut óupousado e qu'embrasson la tijo (fotò).

Usanço :
La planto, acro, èi richo en vitamino C, adounc vertuouso contro lou mau-de-terro. Se dis tambèn que li "flour" macerado dins l'aigarden, apasimon lou mau de dènt (antalgico).

Port : Grande erbo
Taio : 10 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Bidens
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Heliantheae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Avoust à óutobre

Liò : Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bidens cernua L., 1753

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Bidens cernua & Prunus brigantina

RR
ges
ges
ges
ges
ges
ges
ges

Coumpara Canebe-d'aigo(-clina) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò